Rondreis langs Koningsteden en Kasba’s
Marokko
Afrika
Chavera
Rondreis langs Koningsteden en Kasba’s
De tochten die we door dit land maken, worden als schilderijen in mijn geheugen opgeslagen. Een reisdag is nooit vervelend omdat aan het raam de meest afwisselende landschappen passeren. Wanneer je even de ogen sluit om wat te rusten en ze daarna weer opent, zit je meteen in een andere wereld.
In dit Moslimland, waar je te voet opzij gaat voor ezels en mobiel op je hoede bent voor overstekende kamelen - zijn de soeks van de koningssteden één groot doolhof van nauwe straatjes, waar alle mogelijke geuren met elkaar vermengd worden tot één aroma, waarin je afwisselend de geur ontdekt van allerhande kruiden, met een vleugje bewerkt hout, en sterk doordrongen van pas gelooid leer - ademt Casablanca, aan de Atlantische kust, onze Europese lucht in, waardoor het geleidelijk aan Westers georiënteerd raakt - treurt Rabat om zijn vorige vorsten Hassan II en Mohammed V - wist Volubilis geleidelijk de sporen uit van de Romeinse bezetting - bezoeken vrome Moslims, op een steenworp daarvandaan, tot zeven keer toe het "Mekka van de armen" in Moulay Idriss - komen hippies van heinde en ver naar het Rif om er marihuana te snuiven dat er welig tiert en met handenvol te plukken is op de heuvels rond Chefchaouen - doemen de kashba's op, als grote zandkastelen, tussen de palmoases van het Zuiden - wordt je in Merzouga ondergedompeld in de stilte van de onmetelijke woestijn, daar waar je eigen adem de stilte verstoort en het 's nachts pikdonker is, ondanks de ontelbare sterren.
Ook al ben je niet echt van plan wat te kopen, toch wordt je door de kwaliteit van zijn producten gedreven om op zijn minst je ogen de kost te geven, waarna je, voor je het weet, een extra reistas aanschaft om alle souvenirs in op te bergen. De geneeskrachtige kruidenmengsels beloven je een leven zonder ziekte of kwalen - de prachtige authentieke berberjuwelen verlokken verwoede verzamelaars - de berbertapijten die het verhaal vertellen van verliefde meisjesharten, bekoren de toerist waardoor ze de inhoud van hun koffer gretig omruilen voor zo'n handgeknoopt tapijt, dat misschien thuis niet eens bij het interieur past.
De Harira gaat nooit vervelen, want deze hartige linzensoep smaakt overal anders. Het is een kunst om in de tajine en pastilla het aantal kruiden te ontdekken waarmee deze heerlijke gerechten meesterlijk op smaak zijn gebracht. De couscous bevat soms zoveel verschillende groenten als er in Marokko te krijgen zijn.
Vanaf een caféterras kijken Marokkaanse mannen ons westerse vrouwen na en sissen verleidelijk "Gazelle". Wij westerse vrouwen bekijken de mannen die ons pad kruisen, op hun kleurige babouches en lange gewaden, op weg naar de hammam of de moskee. De positie van de vrouw mag dan wel de afgelopen descennia drastisch verbeterd zijn, toch is de macho cultuur van de mannen nog sterk voelbaar, vooral in de grote steden. Dat merk je zeker als toeriste, omdat onze vriendelijke glimlach en onze weinig verhullende kledij, al is deze volgens onze normen zeer deftig, door hen als een aanmoediging wordt beschouwd. Je krijgt als vrouw snel de behoefte om een kaftan aan te schaffen en die over je hoofd te trekken.
De bevolking is een mengelmoes van etnische groepen met roots gelegen tussen de Atlantische Oceaan in het westen, Zwart Afrika in het zuiden, Europa in het noorden en de mediterrane landen in het oosten, waardoor de huidskleur van de Marokkaanse bevolking kan schakeren van licht blank tot diep zwart. Zo heel anders dan wij, en toch zo gelijk met dezelfde lach, dezelfde tranen, dezelfde vertwijfeling, dezelfde angsten, dezelfde drang tot behoud van wat je vertrouwd is. In ons eigen land worden we zelden zo gastvrij ontvangen als bij de nomaden, die ons toelaten in hun eenvoudige wereld waarin ze met niets een leven weten te maken, waardoor we stillaan begrijpen wat wij, die denken alles te hebben, tekort komen.
Marokko is als een gesluierde vrouw, die haar betoverende schoonheid prijsgeeft als je de moeite doet ze te willen ontdekken...
Veerle Beeckmans
Foto's
