Het leven is zo anders hier, soms wordt dat teveel... Maar het is hier prachtig!
Oost Ghana
Ghana
JelleVisser
Het leven is zo anders hier, soms wordt dat teveel... Maar het is hier prachtig!
Onder de Acacia boom, die een brede schaduw biedt maar tegelijkertijd nauwelijks verkoelend is, zitten de leiders van het dorp te vergaderen. Woorden worden gebruikt die ik nog nooit van mijn leven heb gehoord. Al zou ik de taal al leren, dan zou ik er 3 kilometer verder al niks meer mee kunnen. Ghana kent (misschien wel meer dan) 45 verschillende talen en terugleiden naar Germaans of Latijn is verre van mogelijk. Alsof het Chinees is! Dit is echt een totaal andere wereld. Om ons heen staan huisjes gemaakt van leem met daken van stro en verderop hoor ik het getimmer van een ijzersmid en weer ergens anders het getrommel op Jembe's. De vergadering is over en ik kijk om me heen. Voor de ingang van één van de huisjes zit iemand te koken op een vuurtje tussen drie stenen en een meter verder ligt een baby in de schaduw te spelen met zand en wat steentjes. Links komt een klein meisje aangelopen. Ze duwt het hekje gemaakt van oude takken open en loopt de binnenplaats op. Eén van haar ogen is enorm opgezwollen. Dit is duidelijk een ziekte of iets dat vanaf d'r geboorte al zo is. Thuis in Nederland zou ze direct zijn geopereerd. Hier is dat wel anders maar gelukkig zit ik in een dorp waar ze niet verstoten wordt vanwege d'r handicap. Ze loopt naar Meneer Tamaklo, een oude, blinde, maar zeer gewaardeerde man in het dorp, die ook bij de vergadering aanwezig is geweest. Hij pakt zijn houten stok en laat zich begeleiden door het meisje. Eén van de andere leden zit tegen de boom geleunt. Hij draagt, net als vele anderen in het dorp, traditionele kleding. Een korte broek met daarover een soort cape van de beroemde Kente (zeg Kentie) stof en slippers met houten zolen en leren bandjes.
De rust waarin dit alles zich afspeelt wordt plots verstoord wanneer ik een telefoon af hoor gaan. Ookal herken ik de ringtone niet, toch grijp ik naar mijn zak maar al gauw zie ik dat de meneer vanonder zijn traditionele gewaad een mobiele telefoon tevoorschijn tovert. Alsof ik de hele tijd midden in een filmset gezeten heb! Alsof alles in scene was gezet. Want zo lijkt het ook af en toe; waar ik loop, wat ik zie, wat ik meemaak, niks is echt! Maar het is wel degelijk waar. Ze hebben geen stroom aansluiting maar ze nemen maar al te graag de kano naar de overkant waar ze voor een paar centen hun mobiel op kunnen laden.
Wel frapant. Het aan de Volta rivier gelegen dorp leefde altijd grotendeels van de visvangst maar sinds de komst van de Akosombo stuwdam, ik denk zo'n 30 kilometer verderop, is de rivier veel minder rijk aan vis. Als compensatie voor de enorme impact die de dam op het milieu heeft, wordt een stroomaansluiting beloofd. Ongelooflijk! De palen met stroomkabels lopen dwars door het dorp maar een aansluiting is nog nooit geleverd! Deze belofte staat sinds de opening van de dam. Sinds 1965...
Ik was hier afgelopen week in het dorp voor een aantal redenen: Eén, socializing (je begint hier niet met werken voordat je een aantal dagen over koetjes en kalfjes hebt gepraat). Twee, leren over de cultuur en de omgeving verkennen met Isaac, een gids die ons ontzettend veel verteld en laten zien heeft. Drie, het helpen opzetten van een museumpje.
Het dorp heeft een interessante geschiedenis en cultuur maar mensen die het dorp voor een paar uur bezoeken komen niet altijd alles hierover te weten. Ik kwam bijvoorbeeld tijdens een tweede toer door het dorp, opzoek naar materialen voor het museum, mensen tegen die me een oude oorlogsdrum lieten zien. Hier is vervolgens heel veel over verteld. Iets wat de meeste toeristen dus nooit te zien krijgen. Daarom heeft het museum een grote toevoegende waarde, bezoekers alsmede de huidige jeugd van het dorp zelf kunnen straks objecten met bijbehordende verhalen bekijken en hierdoor meer leren over de cultuur en geschiedenis van het dorp. De entree opbrengst gaat uiteraard naar het dorp en de jongeren die het museum gaan 'runnen' krijgen meer ervaring in het gebruik van Engels en contact met mensen uit de westerse cultuur.
De komende maanden wordt er hard gewerkt aan de bouw van een keuken en een summerhut waar de gasten zelf eten kunnen koken of kunnen laten koken door mensen uit het dorp. Helaas was meehelpen niet echt mogelijk. De echte bouw begon maandag pas, toen we al zouden vertrekken. Het hele weekend had ik me verheugd op meehelpen en vooral op leren hoe je van leem en stro een huis bouwt.
Maandagmiddag was ik ontzettend moe en het was bloedheet. Geen zuchtje wind en ik denk dat het rond de 40 graden was. Rond een uur of half 3 begonnen ze eindelijk met bouwen. Na een kwartiertje kijken liep ik naar de plek waar ze bezig waren. De jonge mannen keken me aan, "Hey white man! You come and help me? Haha!" Toen ik antwoorde met dat ik dat wel wilde begonnen ze neerbuigend te lachen. Een blanke die handwerk doet, yeah sure... Ik wist niet hoe ik moest reageren, het kwam echt ontzettend hard aan. En zoals ik vroeger als kind een keer van tafel sprong en naar de schuur rende, gewoon omdat ik niet wist hoe ik met de situatie om moest gaan, zo wilde ik nu maar één ding. Ik wilde weg, weg, weg! Alles om me heen, niks begreep ik. De mensen zijn geen vreemden die vrienden kunnen worden. De mensen zijn vreemden waar ik niet bij kan, waar ik geen contact mee krijg. Waar ik buiten val en waar ik totaal geen hoogte van krijg. En juist op het moment dat ik mij dienstbaar opstelde en mij van m'n goede kant liet zien, op een moment dat ik vrienden wilde maken, werd ik puur op iets waar ik niets aan kon veranderen, mijn huidskleur, in een hokje geplaatst en afgewezen. Over het ervaren van de geschiedenis van Ghana gesproken...
Foto's
