Een wereld van rituelen
Ethiopië
Afrika
Mama-afrika
Een wereld van rituelen
Een pasgeboren baby huilt en haar Afrikaanse reis begint. Minuten nadat ze is geboren ondergaat dit baby’tje haar eerste ritueel van haar leven, een leven dat voor een groot deel uit rituelen zal bestaan. Ze krijgt een bijnaam als ze drie dagen oud is en pas als ze de leeftijd van 12 jaar heeft krijgt ze haar officiële naam, een bescherming voor een plotselinge dood in een wereld waar kindersterfte helaas nog steeds heel hoog ligt.
Aan de andere Kant van Afrika buigt een Masai jongen zijn hoofd, terwijl zijn moeder zijn lange haarlokken afknipt, die zijn status als krijger aantoonden. Een traan loopt over zijn gezicht, wanneer hij symbolisch een hoofdstuk van zijn leven sluit en een nieuwe fase als volwassen man begint.
Deze blog geeft een klein informatie over de talrijke en vooral bijzondere rituelen die de Afrikanen hanteren. De bedoeling van deze blog is niet om te (ver)oordelen, maar om inzicht te geven in de gedachten en beleving van de Afrikaanse wereld.
Babyrituelen
Afrikaanse moeders dragen hun kinderen vaak in een draagdoek. Waarschijnlijk omdat dit makkelijk is tijdens het werk, of misschien wel omdat ze geen buggy’s hebben, denken wij. De achterliggende gedachte, is dat moeders geloven dat als zij een baby alleen laten, het kindje bezocht kan worden door slechte geesten. Tijdens de doop van een kind worden door de moeders swingende rituele dansen uitgevoerd om de geesten goed te stemmen in de hoop op een voorspoedig leven.
Geen meisje meer, maar nog net geen vrouw & van jongen naar volwassen man.
Meisjes krijgen vaak prachtige haarstukken en sieraden waarmee wordt aangetoond dat ze geen meisjes meer zijn, maar een nieuwe fase betreden : de transformatie van meisje naar vrouw. De haarstukken en sieraden worden door de vrouwen van generatie op generatie doorgegeven. Als de meisjes trouwen wordt hun gezicht vaak afgedekt, zodat ze beschermd zijn tegen de pijn die ze voelen bij het verlaten van hun moeder.
Om toe te treden tot de wereld van volwassen mannen moeten de Hamar jongens in Ethiopië een ritueel houden waarbij zij over de ruggen van stieren moeten springen, die in een lijn staan opgesteld. Ze worden gadegeslagen en gekeurd door vele huwbare meisjes. (zie ook de prachtige foto's van Grietje Buisman). In Kenia houden de Masai ceremonies waarbij de krijgers een hoofdtooi dragen van leeuwenmanen. Dit toont hun grote moed en kracht, maar ook de liefde voor de Afrikaanse savanne, die hij deelt met de koning der dieren.
huidbeschilderingen, tatoeages en littekens
In het Zuiden van Ethiopië en ook in andere Afrikaanse landen beschilderen of tatoeëren traditionele stammen hun lichaam. Het verven van het lichaam gebeurt meestal met kalk. Men doet dit om vijanden te intimideren.
De tatoeages op de gezichten van mannen en vrouwen tonen aan tot welke stam men behoort en dient ook als schoonheidsbeeld. In Niger bijvoorbeeld gebruiken mannen make up om de vrouwen te verleiden.
Voor kinderen is het beschilderen van hun lichamen vaak een feestje, zoal bij ons het "verkleedspelletje". Op deze manier leren ze hoe zij zichzelf mooi kunnen maken voor latere rituelen, waarbij ze op zoek gaan naar een huwelijkspartner. Als een groepje kinderen hun gezicht op gelijke manier hebben beschilderd dan geven ze daarmee aan dat ze elkaars beste vrienden zijn.
In Ethiopië krijgen huwbare vrouwen een lipschotel. In een periode van 6 maanden wordt de onderste lip uitgerekt zodat er een lipschotel geplaatst kan worden . De grootte van de lipschotel moet aangeven hoeveel vee als bruidsschat wordt geëist en geeft de vrouw status in het huwelijk. In andere culturen wordt de beschildering van handen en voeten met henna als pure schoonheid gezien.
Aanrakingen
Een van de mooiere ervaringen die ik heb gehad in Afrika is de natuurlijke en regelmatige manier waarop mensen elkaar aanraken. Vrouwen kunnen uren achtereen bezig zijn met het verzorgen van elkaars haren en mannen beschilderen elkaars gezichten.
Vrienden en vriendinnen lopen gearmd over straat. Op markten begroet men elkaar met knuffels en kussen op de lippen. Elkaar aanraken is in het traditionele Afrikaanse leven veel meer dan alleen een manier om genegenheid te tonen. Het is een natuurlijk manier om hechte vriendschappen tussen familie en oude banden te versterken en het mag gezien worden als een manier van communicatie, een speciale eigen taal.
Spiritualiteit
Spiritualiteit speelt een grote rol in het dagelijks leven. Je treft dit in vele verschillende vormen aan, zoals het geloof in voodoo, medicijnmannen, bezeten worden door de duivel. Het geloof in spiritualiteit en geesten is de reden voor veel soorten rituelen in Afrika, die door ons Westerlingen niet te begrijpen zijn. Omdat de Afrikanen iedere dag opnieuw geconfronteerd worden met een keihard bestaan proberen zij via spiritualiteit de geesten positief te stemmen, in de hoop op een goed leven, een goede oogst enz.
Het gaat te ver om alle rituelen binnen de Afrikaanse gemeenschappen te beschrijven maar ik hoop dat ik met deze blog een klein tipje van de sluier heb kunnen oplichten over het hoe en waarom van hun bijzondere levenswijze. Ondanks dat wij deze levenswijze niet altijd kunnen begrijpen biedt het de Afrikanen kracht en een manier zich van anderen te onderscheiden.
Foto's
