9 treintrajecten op Europese eilanden waar jij het spoor bijster wilt raken
Bart Giepmans, auteur van het veelgeprezen treinreisboek 'Perron Europa', deelt elke maand in Columbus Travel zijn passie voor treinreizen. Dit keer: onvergetelijke treinroutes op Europese eilanden. Boemel mee langs grillige kusten, over buitenaards ogende vulkaanhellingen en zelfs dwars door zee.
1. Duitsland: dwars door de Waddenzee naar Sylt
Om bij het Duitse eiland Sylt te komen reis je een stuk dwars door de Waddenzee. Foto: Getty Images
Dwars door zee? Dat kan in Duitsland! Hier loopt een acht kilometer lange spoorlijn dwars door de Waddenzee naar Westerland op het eiland Sylt. Na Hamburg wordt de Waddenzee langzaam ‘voelbaar’. Hoe noordelijker de namen van de stations – Itzehoe, Husum, Niebüll, Klanxbüll – hoe vlakker het land. Na Niebüll ploegt de trein traag over enkel spoor door eindeloze leegte tot je, vlak na Klanxbüll, de Hindenburgdamm bereikt. Goed uit het raampje kijken, je rijdt nu minutenlang door zee. Sylt is een paradijs voor buitenmensen en vanaf eindstation Westerland is het zo’n twintig kilometer fietsen naar Duitslands noordelijkste puntje, met uitzicht op het Deense buureiland Rømø. Ongeveer de helft van het eiland is beschermd natuurgebied, met witte zandstranden, glooiende duinformaties, heidevelden en steile kliffen.
2. Duitsland: naar keizerlijke kuuroorden in Usedom
In Usedom herleven keizerlijke tijden, met aan de kust en in het centrum monumentale witte villa’s. Foto: Getty Images
Duitsland heeft meer dan vijftig OstseeInsel, maar slechts zes ervan zijn bewoond. Usedom is het op één na grootste en wordt ook wel 'het strand van Berlijn' genoemd. De keizerlijke kuuroorden van Ahlbeck, Heringsdorf en Bansin waren ooit via een rechtstreekse trein verbonden met de Duitse hoofdstad. Tegenwoordig moet je in Züssow overstappen op het dieselboemeltje van de Usedomer Bäderbahn, die naar Świnoujście in Polen rijdt, de eindbestemming van de trein. Na Wolgast kruis je de Peenestrom over een knalblauwe ophaalbrug en volg je een prachtige route van zo’n anderhalf uur over het eiland. In de kustplaatsen herleven keizerlijke tijden, met aan de kust en in het centrum monumentale witte villa’s. Hier bracht de Berlijnse adel in de negentiende eeuw hun vakanties door. In Peenemünde, bereikbaar via een zijlijntje (overstap in Zinnowitz), zie je waar de nazi’s in 1942 voor het eerst een raket de ruimte in schoten.
3. Frankrijk: schokkend en schommelend in een strandboemel op Corsica
In Corsica heb je vanuit de trein een prachtig uitzicht op de Middellandse Zee of de bergen. Foto: Getty Images
Boemelen langs het strand en uitstappen waar het water het mooist blauw kleurt. Het kan op Corsica, waar een ware strandtrein de plaatsen Calvi en Île Rousse in de zomermaanden meermaals per dag verbindt. Tijdens het ritje van bijna vijftig minuten worden zestien stationnetjes aangedaan en op de hele route van 22 kilometer heb je prachtig uitzicht op de Middellandse Zee of de bergen en wil je het liefst overal uitstappen. Er rijden afwisselend moderne treinen en vintage rijtuigen uit de jaren zeventig; een heerlijke retrotour, want deze oude treinen schokken en schommelen en toeteren voor elke bocht. Het is een mooie herinnering aan hoe spannend treinreizen ooit was.
4. Groot-Brittannië: op 'jacht' naar herten in de Schotse Highlands
De Caledonian Sleeper nachttrein van Londen naar Schotland is een legendarische treinreis. Foto's: Getty Images
De Caledonian Sleeper-nachttrein van Londen naar Schotland is dan wel geen boemelroute (en Groot-Brittannië ook wel een erg groot eiland), maar het is een legendarische treinreis. Wie kiest voor Fort William als eindbestemming wordt wakker in een ruig landschap van bergen, meren en heidevelden, met grote kans herten met enorme bemoste geweien langs de ramen te zien rennen. De trein wordt ook wel de Deerstalker genoemd. Vanaf Glasgow volgt de trein de West Highland Line, een prachtige route langs de Schotse westkust, door Loch Lomond & The Trossachs National Park, en hoog boven Rannoch Moor, waar de lijn door een veengebied slingert. Je passeert enkele van de kleinste stations van Europa – een paar gebouwen en in de wijde omtrek helemaal niets. Corrour is het hoogste en meest afgelegen stationnetje van Groot-Brittannië, ook wel bekend uit de film Trainspotting.
5. Groot-Brittannië: met de metro op de Britse Kanaaleilanden
Tegenwoordig is dit museumlijntje de nog enige bestaande spoorlijn op de Kanaaleilanden. Foto: Getty Images
Voor de bouw van uitgebreide vestingwerken, waaronder een golfbreker, legde de Britse regering midden negentiende eeuw een goederenspoorlijn aan op het Kanaaleiland Alderney. Tegenwoordig is dit museumlijntje de nog enige bestaande spoorlijn op de Kanaaleilanden en bovendien een van de kortste en opmerkelijkste eilandlijntjes. Een diesellocomotief trekt hier namelijk twee oude rijtuigen van de London Underground uit 1959, van station Braye Road aan het noordstrand naar eindpunt Mannez Quarry op de oostpunt van het kleine Alderney. Een ritje van slechts twaalf minuten, maar met prachtig uitzicht over zee, zelfs tot aan de Franse kust. De rijtuigen van de metro zijn nauwelijks veranderd sinds ze in 2000 voor het laatst op de Londense Northern Line reden, met prachtig vintage groenbruin interieur, houten vloeren en strap hangers om je vast te houden.
6. Ierland: langs pittoreske stadjes en ruige kliffen
Tijdens je treinreis door Ierland geniet je van vergezichten, ruige kliffen en uitgestrekte stranden. Foto: Getty Images
In Ierland ligt ruim tweeduizend kilometer aan spoor en diverse stukken in het netwerk zijn bijzonder mooi. Een van de hoogtepunten – en een manier om via Londen en Fishguard Harbour in Wales over land naar het Ierse eiland te reizen – is het traject van Rosslare Europort naar Dublin. Deze drie uur durende reis per Intercity doorkruist het Ierse platteland met eindeloze velden, pittoreske stadjes en groene heuvels en gaat af en toe rakelings langs de kust. Adembenemende vergezichten op een kustlijn vol ruige kliffen en uitgestrekte stranden gegarandeerd. Tickets regel je via Irish Rail.
7. Italië: door het bijzonder bochtige binnenland van Sardinië
Bochtige treinrails op Sardinië. Foto: Getty Images
Op Sardinië staat vooral de smalspoortrein Trenino Verde bekend om de mooiste routes door het ongerepte binnenland. Met een netwerk van maar liefst 438 kilometer is dit het langste toeristische spoorwegnet van Europa. De vijf verschillende routes zijn allemaal bijzonder bochtig en (onnodig) lang en dat ligt niet alleen aan het grillige landschap. Naar verluidt kregen de bedrijven die de spoorlijnen eind negentiende eeuw aanlegden betaald per aangelegde kilometer. Kronkelend en slingerend met een gemiddelde snelheid van twintig kilometer per uur ontdek je zo de ongerepte natuur op het Italiaanse eiland. En dat is geen straf, met heerlijke nieuwe uitzichten na elke bocht, langs schilderachtige dorpjes, bossen en meren. Ook hier reis je terug in de tijd, in vintage treinen langs oude stationnetjes en spoorwachtershuisjes.
8. Italië: over Siciliaanse vulkaanhellingen
Het grootste spoorwegnetwerk (1369 kilometer) ligt op Sicilië, dat je vanaf het Italiaanse vasteland per spoorveer bereikt. Foto: Getty Images
De Middellandse Zee telt ruim vierduizend eilanden, maar alleen Sicilië, Mallorca, Corsica en Sardinië kun je per trein ontdekken. Het grootste spoorwegnetwerk (1369 kilometer) ligt op Sicilië, dat je vanaf het Italiaanse vasteland per spoorveer bereikt. Jawel, de complete trein rijdt op station Villa San Giovanni op de boot: een uniek spektakel! Op Sicilië volgen de treinen prachtige routes langs de noordkust naar Palermo of langs de zuidkust naar Catania. Vanaf Catania Borgo kun je op de Ferrovia Circumetnea stappen, een 109 kilometer lange smalspoorbaan rondom de Etna. Hoewel dit treintje op een sukkeldrafje naar boven tuft en sommige rijtuigen zo in een spoorwegmuseum passen, is dit een reguliere verbinding tussen Catania en dorpen op en rondom de vulkaanhellingen. Je rijdt door het Siciliaanse platteland, met overal cactusvijgen en citroenbomen. Af en toe een verlaten huis, bedekt met een laag versteende lava. Hoe hoger hoe kaler: een indrukwekkend, bijna buitenaards landschap.
9. Spanje: langs amandel-, olijf-, en citroenbomen op Mallorca
Rijd in houten wagons over viaducten en door tunnels langs bergdorpjes waar je kunt uitstappen. Foto's: Getty Images
Door de bloeiende sinaasappelhandel op het Spaanse eiland Mallorca was er begin twintigste eeuw een snelle verbinding nodig tussen eilandhoofdstad Palma en het binnenland. In 1912 werd daarom de Ferrocarril de Sóller geopend: de oudste spoorweg op het eiland tussen Palma de Mallorca en het bergdorpje Sóller. Het is een rit van een uur met geweldige uitzichten langs eindeloze rijen amandel-, olijf- en citroenbomen. In de houten wagons kunnen de banken gedraaid worden, zodat je bij de andere rijrichting kunt wisselen. Je rijdt over viaducten en door tunnels, en passeert enkele bergdorpjes waar je kunt uitstappen. Maar vooral eindbestemming Sóller is de moeite waard: een oud stadje met een indrukwekkende kathedraal en knusse steegjes. Inbegrepen in het treinticket zit ook de tramrit naar Port de Sóller. Deze eerste elektrische tram van Mallorca brengt je in een half uur naar de haven en het strand.
Volg Columbus Travel op Facebook, Instagram, Spotify en/of YouTube en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.