Wildlifeplanner: de beste reistijd en plekken om apen te spotten
Waar kan ik gorilla's in het wild spotten? Waar maak ik de grootste kans om de orang-oetans te zien? We hebben voor de populairste apensoorten de beste reistijd op een rij gezet, met advies en de grootste spotkansen per land. Ideaal voor de natuurliefhebber!
Chimpansee | Gibbon | Gorilla | Neusaap | Orang-Oetan
Chimpansees
Foto: Sjoerd Bracké en Cuno de Bruin
De oudst bekende chimpansee ter wereld is Cheetah-Mike (80+ jaar), die wereldberoemd werd door zijn bijrollen in Tarzan-films in de jaren dertig. Chimpansees zijn zeer intelligente mensapen. Zo gebruiken ze primitief gereedschap om voedsel te zoeken. Ze zien net zo goed als mensen, maar ze ruiken waarschijnlijk beter. Dus jij spot geen chimpansee, de chimpansee spot jou! Helaas zijn er door het verdwijnen van hun leefgebied en jacht op hun vlees weinig chimps over. Je kunt ze alleen nog tegenkomen in bossen in Centraal- en West-Afrika, ten noorden van de rivier de Congo.
Gombe Stream National Park, Tanzania
Spotkans: 75 – 99%
Beste reistijd: juni t/m september
Gombe is het eerste park in Afrika waar chimpansees in het wild werden bestudeerd, dus de ruim honderd dieren hier zijn gewend aan mensen. In de heuvels rond het Tanganyikameer zijn wandelpaden en met een gids zijn de apen zo opgespoord. Bij de voederplaats kun je de chimps bijna aanraken.
Kibale Forest National Park, Oeganda
Spotkans: 75 – 99%
Beste reistijd: mei t/m september
De dichte jungle en moerassen van Kibale Forest zijn een waar apen- en vogelparadijs, met een van de hoogste primatenconcentraties in Afrika. De zeshonderd chimpansees kunnen tijdens junglewandelingen gemakkelijk worden benaderd. Ook nachtwandelingen zijn mogelijk.
Budongo Forest Reserve, Oeganda
Spotkans: 75 – 99%
Beste reistijd: april t/m februari In Budongo Forest Reserve park leven achthonderd chimpansees, de grootste populatie van Oeganda. Via georganiseerde wandelingen met een gids zijn de aan mensen gewende apen snel te vinden.
Gibbons
De gibbon is familie van de mensapen, maar in tegenstelling tot de gorilla en de orang-oetan loopt ze rechtop. Er bestaan veertien soorten, die in kleine monogame familiegroepen van twee tot zes leden leven. Met handen die zo gevormd zijn dat ze zich gemakkelijk slingerend langs takken voort kunnen bewegen, leven gibbons hoog in de bomen. In totaal zijn er nog zo’n 79.000 exemplaren in Zuidoost-Azië. Enkele soorten worden met uitsterven bedreigd.
Kinabatangan River Area, Maleisië
Spotkans: 75 – 99%
Beste reistijd: januari t/m december
Op een elektrische fluisterboot zoek je in Kinabatangan in de mangrove- en regenwouden, nipapalmmoerassen en meren in het oosten van Borneo met een gids naar gibbons en ander wildlife.
Tabin Wildlife Reserve, Maleisië
Spotkans: 50 – 75%
Beste reistijd: januari t/m december
In het Tabin-regenwoud in oostelijk Borneo vormt de omgeving van drie moddervulkanen en heetwaterbronnen de perfecte plaats om sporen van wilde dieren te zien. Je kunt op eigen houtje een ‘jungle trail’ volgen. Ook zijn er observatietorens en kun je nachtwandelingen en -safari’s per jeep maken.
Danum Valley, Maleisië
Spotkans: 50 - 75%
Beste reistijd: januari t/m december
Danum Valley is een gebied van regenwouden, lianen en exotische bloemen, waar je met een gids naar wilde dieren zoekt.
Gorilla's
Foto: Manon van der Zwaal
Een ontmoeting met de grootste nog levende mensaap in de vochtige Afrikaanse jungle spreekt enorm tot de verbeelding, met dank aan films als Gorillas in the Mist. De berggorilla’s waarmee onderzoekster Dian Fossey in die film samenleeft, zijn in één klap de beroemdste ondersoort geworden. Op dit moment leven er nog 700 berggorilla’s in Oeganda, Rwanda en oostelijk Congo. Je moet er wat voor over hebben om deze apen te ontmoeten. Een vergunning voor een bezoek aan een berggorillaclan kost circa €375, ten einde de ondersoort nog beter te beschermen. Andere soorten zijn de oostelijke laaglandgorilla, de westelijke laaglandgorilla en de cross river gorilla. De gorilla is enorm intelligent, maar een van de meest bedreigde diersoorten ter wereld, door inkrimping van zijn leefgebied, oorlogen, mensenziekten als Ebola (in 2004 stierven zo’n vijfduizend dieren door een Ebola-epidemie) en stropers. Gerookte of gestoofde gorilla, zogeheten bush meat, is een delicatesse in Afrika. Maar ook in Europa (Brussel en Parijs) vind je soms mensaap op het menu! Adopteer liever een gorilla bij het Wereld Natuur Fonds of word vriend van de wereldberoemde aap Koko, die gebarentaal spreekt en Engels verstaat. Ook als ecotoerist kun je gorilla’s behouden, doordat je de lokale bevolking een reden geeft om ze te beschermen.
Bwindi Impenetrable National Park, Oeganda
Spotkans: 75 – 99%
Beste reistijd: december t/m februari & juni t/m september
In Bwindi NP leven ruim 300 berggorilla’s verdeeld over 23 familiegroepen. Twee families zijn gewend aan toeristen; de kans om hen te zien is erg groot. Met een gids loop je over steile, glibberige paden de hellingen op. Daar leven op 1500 tot 2000 meter hoogte de gorillafamilies — tussen dichte tropische en stekelige begroeiing. Je mag een uur bij de dieren blijven.
Parc National des Volcans, Rwanda
Spotkans: 75 - 99%
Beste reistijd: december t/m februari & juni t/m september
De vijf vulkanen van de Virunga-keten waren het onderzoeksgebied uit de film Gorillas in the Mist. Er leven nog 110 gorilla’s in families, waarvan er acht groepen aan mensen zijn gewend. Met gids rijd je het eerste stuk de steile helling op, waarna je over het land van boeren naar de dichte bergwouden en bamboebossen loopt. In Rwanda is het minder zwaar om gorilla’s te zien dan in Oeganda, omdat je een deel van de tocht per auto aflegt.
Ivindo National Park, Gabon
Spotkans: 50 - 75%
Beste reistijd: april t/m juli
Van de 110.000 laaglandgorilla’s in Centraal-Afrika leven er ruim 35.000 in de maagdelijke en ongerepte regenwouden van Gabon. De Amerikaanse ecoloog Michael Fay ontdekte hier in 1999 tijdens een tocht dwars door Afrika de afgelegen Langoue Bai. Deze open plek in het woud is ongeveer één kilometer lang en driehonderd kilometer breed. Vanuit drie observatieplatforms kun je er onder andere gorilla’s, buffels en olifanten spotten.
Neusapen
Een neusaap spotten is als een blik in de spiegel: de Maleise bevolking noemt het dier namelijk Orang Belanda, ‘Nederlander’. De eerste scheepslui en missiepaters op Borneo hadden naar verluidt net zo’n grote lange neus en een bolle buik als de neusaap. En bedankt! De primaat is dus niet charmant, wel bijzonder. Je kunt haar alleen nog spotten op Borneo. Door boskap leven er nog slechts zevenduizend neusapen in het wild.
Kinabatangan River Area, Maleisië
Spotkans: 75 – 99%
Beste reistijd: maart t/m november
Van de oevers van de 560 kilometer lange Kinabatangan-rivier is 26.000 hectare uitgeroepen tot beschermd gebied. In een motorboot speurt je gids de jungle af op zoek naar neusapen.
Bako National Park, Maleisië
Spotkans: 50 – 75%
Beste reistijd: maart t/m november
De 150 neusapen in het beschermde Bako National Park vlak bij de stad Kuching leven voornamelijk in de mangrovewouden langs de Sarawak-rivier. Met gids zoek je ze te voet.
Tanjung Puting National Park, Indonesië
Spotkans: 35 – 50%
Beste reistijd: maart t/m november
Tanjung Puting NP, het bekendste nationale park van Kalimantan is maar liefst 400.000 hectare groot. Per boot en te voet zoek je in laaglandregenwouden, moerasgebieden en mangrovewouden naar neusapen.
Orang-oetans
Als je in de oerwouden van Borneo en Sumatra een orang-oetan jonkie bij zijn moeder ziet, snap je dat mensen die hoofdjes met ronde kraaloogjes willen knuffelen. De rossige orang-oetan lijkt net een klein mens. Ze is weliswaar iets minder intelligent, maar kan wel veel beter klimmen en slingeren. Hoe wreed is het dan dat er mensen zijn die zo’n jong beest vangen als huisdier? De orang-oetang is inmiddels de meest bedreigde mensaap ter wereld. Indirect draagt zelfs het eten van chips en koekjes bij aan het uitsterven van de diersoort. Voor de palmolie die in deze snacks is verwerkt, wordt op Borneo namelijk op grote schaal tropisch regenwoud — het leefgebied van de aap — gekapt. ‘Orang-oetan’ is afgeleid van het Maleisische Orang Hutan, oftewel bosmens. Dus wees niet beledigd als iemand je zo noemt. Zie het maar als compliment …
Danum Valley, Maleisië
Spotkans: 50 - 75%
Beste reistijd: maart t/m april & september t/m oktober
In dampende wildernis van Danum Valley in het binnenland van Borneo wonen 500 orang-oetans, tussen gigantische bomen, lianen en exotische bloemen. Met een gids zoek je ’s ochtends naar de apen. Ook kun je ‘spotlighten’: met een sterk licht op een jeep het nachtelijk regenwoud verkennen.
Kinabatangan River Area, Maleisië
Spotkans: 50 – 75%
Beste reistijd: maart t/m april & september t/m oktober
De Kinabatangan is de langste rivier in het noordoosten van Borneo. Je vindt er tevens een uitgestrekt vloedbos met mangrovewouden, regenwouden, palmmoerassen en meren. Hier leven naar schatting 1100 orang-oetans, die je met elektrische fluisterboten of te voet opzoekt.
Gunung Leuser National Park, Indonesië
Spotkans: 35 – 50%
Beste reistijd: maart t/m april & september t/m oktober
Het Gunung Leuser NP op Sumatra bestaat uit laaglandregenwouden, moerasgebieden, mangrove-, strand- en bergbossen. Er leven naar schatting zeshonderd orang-oetans, die je opzoekt met een gids.
Ook interessant: de beste reistijd en plekken om zeedieren te spotten, de beste reistijd en plekken om katachtigen te spotten en de beste reistijd en plekken om beren te spotten. Wil je van nog meer dieren weten waar en wanneer je ze kunt spotten? Bestel dan de Columbus Wildlifeplanner!
Volg Columbus Travel op Facebook en/of Instagram en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.