Van 'oké' tot 'no way': pas op met deze 10 handgebaren in het buitenland
Wanneer woorden tekortschieten, nemen handgebaren het over als universele taal. Met handen- en voetenwerk kun je grenzen overbruggen, maar óók voor ongemakkelijke situaties zorgen. Wat in één land vriendelijk lijkt, kan in een ander land als beledigend worden opgevat. Deze 10 handgebaren zeggen vaak meer dan woorden, maar niet per se wat je bedoelt.
Tip: geen zin of tijd om te lezen? Bekijk de video onderaan het artikel!
1. Duim omhoog: van ‘top’ tot tobber
Foto: Getty Images
In Nederland is het opsteken van je duim een teken van goedkeuring die je gerust naar vrienden, kennissen en zelfs wildvreemden kunt maken. Toch kan dit vertrouwde gebaar in andere landen verkeerd vallen. In Iran, Afghanistan en Nigeria wordt de duim omhoog gezien als een subtiele vorm van belediging, waarmee je tegen iemand zegt dat hij niet helemaal snugger is. In Zuid-Amerika, het Midden-Oosten en zelfs in delen van Italië en Griekenland staat de duim omhoog gelijk aan je middelvinger opsteken. In Thailand wordt de duim vaak opgestoken door kinderen als een soort kwajongensstreek; het is vergelijkbaar met je tong uitsteken.
2. Duim omlaag: wel of niet goed?
Foto: Getty Images
Zoals wij de duim omhoog kennen ten teken van goedkeuring, steken we de duim omlaag als we iets afkeuren. In veel westerse culturen wordt het gebaar met de duim omlaag geassocieerd met teleurstelling. Echter, buiten Europa kun je met je duimen flink de plank misslaan. In sommige delen van het Midden-Oosten wordt de duim omlaag gebaar juist opgevat als een positief teken, vergelijkbaar met wat wij met een duim omhoog bedoelen. Het kan betekenen dat iets goed is, zoals een teken van goedkeuring. Dus terwijl jij denkt dat je duidelijk maakt dat iets niet naar wens is, kan het zomaar zijn dat anderen denken dat je juist instemt.
3. Het oké-teken: niet altijd oké
Foto: Getty Images
Het maken van een cirkel met je duim en wijsvinger om een oké-teken te vormen, lijkt in Nederland een simpele manier om te zeggen dat iets helemaal prima is. Het gebaar lijkt onschuldig, maar in landen als Frankrijk, Duitsland, Portugal, Griekenland, Turkije, Tunesië en Brazilië betekent het teken juist het omgekeerde, namelijk dat je iets niet belangrijk vindt. In Frankrijk staat het teken gelijk aan nul, terwijl je in Brazilië iemand er een klootzak mee noemt. In Duitsland moet je oppassen om je andere drie vingers omhoog te steken als je het oké-teken maakt: het kan verwijzen naar de anatomie van een vrouw en als vulgair worden beschouwd. En maak je het gebaar in Turkije of Malta, dan vergelijk je mensen met je geslachtsdelen. In Rusland kan het handgebaar daarentegen juist worden geïnterpreteerd als een verzoek om seks.
4. Wijzen: als je wijs bent, vermijd je het
Foto: Getty Images
In Nederland gebruiken we vaak onze wijsvinger om iets aan te duiden of de aandacht ergens op te vestigen. Het lijkt een universeel gebaar, maar niets is minder waar. In veel delen van de wereld wordt het (aan)wijzen met je vinger als vulgair beschouwd. Sterker nog, in de Filipijnen is een uitgestrekte vinger zelfs zo beledigend dat je ervoor gearresteerd kunt worden. Als je iets wilt benadrukken, geef dit dan aan met een open handpalm. In China, Rusland en in Zuid-Korea wordt er gewezen met de volle, platte hand of zelfs met een gestrekte arm. In India wijzen ze liever met de kin dan met de arm of hand.
In delen van het Midden-Oosten en in landen met een grote boeddhistische bevolking, zoals Myanmar, Thailand, Laos en Cambodja, kun je wel je handen gebruiken, maar niet je voeten. Die vormen het laagste deel van het lichaam, komen vaak in contact met de grond en dus onrein. Daarom wordt het wijzen met de voet naar een persoon of object als respectloos en beledigend beschouwd.
5. Vredesteken: vrede of verraad?
Foto: Getty Images
Het vredesteken, waarbij je je wijs- en middelvinger omhoogsteekt in de vorm van een V, lijkt een universeel symbool van vrede en harmonie. Maar pas op, want niet ver over de grens kun je mensen al onbedoeld flink beledigen. In Groot-Brittannië, Ierland, Australië en Nieuw-Zeeland betekent het vredesteken met de palm naar binnen een grove belediging, vergelijkbaar met het opsteken van de middelvinger. Het verhaal over de oorsprong van de belediging is trouwens wel interessant: volgens overlevering dreigden de Fransen tijdens de slag bij Agincourt (1415) de vingers af te snijden van alle Engelse soldaten die met pijl en boog schoten. De Engelsen hielden vervolgens twee vingers richting de Fransen in een treiterend gebaar.
6. Wenken: niet voor iedereen
Foto: Getty Images
Iemand wenken, waarbij je met je handpalmen naar boven en vingers naar je toe wuift, lijkt simpel en vriendelijk. In Nederland gebruiken we dit gebaar vaak om iemand uit te nodigen of te vragen om dichterbij te komen. Echter, in landen zoals India en de Filippijnen doe je dat alleen bij dieren, zoals honden. Dus terwijl jij denkt dat je vriendelijk iemand wilt begroeten, kunnen er zomaar een paar viervoeters op je afstormen. Ook in Japan wordt wenken als diep beledigend gezien. Wil je iemand naar je toe roepen? Dan houd je je vingers omlaag.
7. Zwaaien bij het oor: smakelijk eten of smakelijk drinken?
Foto: Getty Images
Wist je dat wuiven langs je wang of oor om aan te geven dat iets lekker smaakt een typisch Nederlands gebaar is? Over de grens kennen ze het niet. Sterker nog: in Japan wordt een vergelijkbare beweging met de hand langs de wang gemaakt om aan te geven dat iemand dronken is. In Marokko kan het gebaar geïnterpreteerd worden als dat je iemand (prettig) gestoord vindt en in Griekenland betekent het dat je iemand een pak slaag wilt geven. Verwarring alom!
Hoe geef je dan wel aan dat je iets lekker vindt? In Japan zeggen mensen ‘oishii’ (smakelijk) terwijl ze hun handen voor hun mond houden. In veel Arabische culturen kloppen mensen met hun vingers op tafel om aan te geven dat ze van het eten genieten. In Italië wordt vaak een handkus in de lucht geblazen om waardering voor een heerlijke maaltijd te uiten en in landen als Turkije en Griekenland is het een gebruikelijk gebaar om na het eten over je buik te wrijven. Het is een hartelijke manier om aan te geven dat je hebt genoten van de maaltijd en je verzadigd voelt.
8. Je handen omhooghouden: sussend of uitlokkend gebaar?
Foto: Getty Images
Wil je aangeven dat je iets niet weet, of wil je aan een ander aangeven dat je niets kwaads in de zin hebt en je je overgeeft? Dan steek je vaak je handen in de lucht, soms met de handpalmen naar de hemel, soms met de handpalmen naar voren. Waar dat in Nederland in veel gevallen de angel uit een netelige situatie haalt, kun je over de grens de situatie daarmee verergeren. In Griekenland is het aanstootgevend om vijf gespreide vingers te tonen met de handpalm naar buiten gericht. Het handgebaar, dat omschreven wordt als 'moutza', dateert uit de Byzantijnse tijd toen gevangenen door de stad werden geparadeerd met hun gezicht bedekt met houtskool of uitwerpselen. Het donkere materiaal werd met hun eigen handpalmen op hun gezicht aangebracht.
In Pakistan wordt het tonen van de handpalm gezien als een gebaar dat een vloek of verwensing symboliseert. In sommige delen van de Perzische Golf, zoals de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië en Oman, wordt het tonen van de palm van je hand met de vingers naar voren beschouwd als een beledigend en vulgair gebaar, vooral wanneer het door vrouwen wordt gebruikt.
9. De linkerhand gebruiken: praktisch of goor?
Foto: Getty Images
In Nederland schudden we elkaar vaak de hand en eten we met beide handen zonder er echt bij stil te staan. Onze beide handen worden praktisch ingezet om handelingen te vergemakkelijken. In sommige culturen dien je je echter te beperken tot je rechterhand. In veel delen van het Midden-Oosten, Afrika en Zuidoost-Azië wordt de linkerhand als onrein beschouwd, omdat het traditioneel wordt geassocieerd met toiletgebruik. Daarom is het ongepast om met je linkerhand iemand de hand te schudden, geld te geven of eten aan te nemen of te geven. In deze culturen wordt enkel de rechterhand beschouwd als de 'schone' hand die wordt gebruikt voor sociale interacties en dagelijkse activiteiten. Let wel op: in Noord- en Zuid-Korea, Japan en Thailand is het júíst beleefd om beide handen te gebruiken als je iets wilt overhandigen.
10. Je vingers kruisen: het beste wensen of iemand voorliegen?
Foto: Getty Images
Als we in Nederland zeggen dat we voor je zullen duimen, cirkelen we soms met de duimen óf we kruisen onze wijs- en middelvinger. In Vietnam wordt het kruisen van je vingers niet gezien als iets positiefs, maar als een teken van bedrog. Het heeft een vulgaire betekenis, omdat de gekruiste vingers zou lijken op de vrouwelijke genitaliën.
· In Bulgarije en delen van Griekenland wordt ja-knikken eigenlijk gebruikt om "nee" aan te geven. In Turkije kan het knikken van het hoofd naar achteren en omhoog als ja worden geïnterpreteerd, terwijl het naar voren en omlaag knikken als nee wordt beschouwd.
· In delen van India, met name in het zuiden, wordt nee-schudden vaak gebruikt als een teken van instemming of respect, vooral in formele situaties. Dus terwijl jij denkt dat je iets afwijst, kan het zomaar zijn dat je per ongeluk aangeeft dat je instemt.
· Het 'bellissima'-gebaar waarbij Italianen hun vingertoppen lichtjes zoenen en vervolgens hun hand voor zich uit in de lucht werpen, wordt ook in Frankrijk, Duitsland en Spanje gebruikt. Meestal is het een compliment voor eten.
· Je oorlel aanraken betekent in Italië dat iemand een watje is. In Turkije wordt het aanraken van je oorlel vaak gebruikt om aan te geven dat iemand over je roddelt. In Spanje noem je iemand een klaploper die niet voor zijn drankjes betaalt. In Portugal is het gebaar positiever: je zegt ermee dat je iets prachtig vindt. In sommige delen van de Filipijnen wordt het aanraken van je oorlel beschouwd als een manier om geluk af te wenden of om slecht karma te vermijden.
· Een bekend Italiaans gebaar is de hand waarbij de vingers in een soort kommetje naar boven wijzen, ongeveer dertig centimeter van hun gezicht. Dit non-verbale signaal duidt meestal op een vraag of twijfel. Maar wees voorzichtig: als de persoon de komvormige hand vanaf de pols op en neer begint te bewegen en geïrriteerd lijkt, kan het ook prima zijn dat je een idioot wordt genoemd.
· Als iemand een vinger vlak onder zijn oog legt en de huid een beetje naar beneden trekt, betekent dat typisch een waarschuwing. In Spanje en Italië is het gebaar redelijk vriendelijk en betekent het meestal ‘let op’ of een beetje gekscherend ‘ik houd je in de smiezen’. In Griekenland en Frankrijk is het gebaar onheilspellender: de persoon wil aangeven dat hij ‘jou en je slechte gedrag in de gaten heeft’. In Brazilië duid je hiermee aan dat je de andere persoon niet gelooft, terwijl het in Marokko het een teken van schaamte is.
· In veel Europese landen, maar vooral in Spanje, betekent het schudden van je hand met losse vingers op schouderhoogte terwijl je je wangen naar binnen zuigt dat iets overdreven, gek of pijnlijk duur is.
· Als je je in Spanje een weg door een menigte moet banen maar niet met woorden kunt communiceren, houd je handen dan op schouderhoogte en tikken met je vingers tegen je duimen. Dit is het gebaar dat je erlangs wilt.
· Je kin uitsteken naar iemand betekent in Italië en Frankrijk dat je ongeïnteresseerd, verveeld of gehinderd bent, maar in Portugal betekent het gewoon: 'Ik weet het niet.'
· In Spanje betekent een klopje op je wang dat iemand schaamteloos of brutaal is, letterlijk ‘een hard gezicht’.
· Italianen prikken met hun wijsvinger in hun wangen en draaien ze om aan te geven dat iets goed, slim of mooi is, maar in Zuid-Spanje is dat een belediging die de mannelijkheid van een man in twijfel trekt.
· In Italië wordt het maken van een knippende beweging met je vingers achter iemands rug als een teken van minachting beschouwd. Het is vergelijkbaar met het gebaar van je duim omlaag halen en wordt vaak gebruikt om iemand af te keuren of te bekritiseren.
· Tegen iemands oor tikken is iemand uitmaken voor homoseksueel in Italië
· Met je knokkels knakken wordt in België als obsceen beschouwd.
· In Frankrijk, Italië, Griekenland, Spanje, Kroatië, Bosnië en Servië staat het uitstrekken van je wijsvinger en pink en het schudden van je vuist in het ‘rock on’-gebaar gelijk aan het duivelsteken, of 'mano cornuta', symbool voor de hoorndrager. Je lacht de persoon naar wie je wijst uit over een vreemdgaande partner.
· Het plaatsen van twee vingers net boven je wenkbrauwen is in Spanje een belediging en betekent dat je denkt dat iemand dom is.
· Als je in Frankrijk je hand om je neus legt en deze heen en weer draait, geeft dit aan dat je denkt dat iemand dronken is.
· In Duitsland en Oostenrijk betekent een tromgeroffel met twee vuisten in de lucht vlak boven de tafel een succeswens. Een of twee keer zachtjes kloppen op een tafel wordt gezien als groet. In een klaslokaal wordt kloppen als leraren een collegezaal binnenkomen als een teken van respect beschouwd. Een klop aan het einde van een vergadering of lezing betekent meestal 'dank je wel'.
· In Turkije is het aanraken van je kin met je wijsvinger een manier om aan te geven dat je iets niet begrijpt of dat je twijfelt. Het is vergelijkbaar met het krabben van je hoofd in andere culturen om verwarring uit te drukken.
· In Rusland wordt knipogen met één oog als ongebruikelijk en soms zelfs beledigend beschouwd. Het wordt vaak geassocieerd met ongepast gedrag of een verborgen agenda.
· In Thailand wordt het wai-gebaar gebruikt om respect te tonen, te begroeten of te bedanken. Het houdt in dat je je handpalmen samen voor je borst plaatst en een kleine buiging maakt.
· Japanners kennen het gohō washi-gebaar, waarbij ze hun handen samen voor hun mond vouwen en een zachte buiging maken als teken van excuses en verontschuldiging.
· In India wordt het samenvouwen van je handpalmen voor je borst en het licht buigen van je hoofd gebruikt als een groet en teken van respect. Het wordt vaak vergezeld van de uitdrukking 'namasté'.
Bekijk onze Etiquettepagina voor nog veel meer tips over normen en waarden over de grens!
Volg Columbus Travel op Facebook, Instagram en/of YouTube en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.
