De Big Five in Nederland: de beste plekken om wildlife te spotten
Nederland heeft zijn eigen Big Five, die je verrassend eenvoudig zelf in het wild kunt bewonderen. Plus: zo combineer je je wildlife-ervaring met andere bijzondere activiteiten in de natuur voor een compleet weekje of weekendje weg.
Als je héél stilletjes door onze duinen en bossen loopt, maak je kans om damherten, konijnen en andere wilde dieren te spotten. Maar als je nóg beter je best doet, en ook een beetje geluk hebt, kun je de Nederlandse Big Five tegenkomen: de zeehond, bever, vos, het edelhert en wild zwijn.
1. De zeehond
Foto: ANP
De zeehond leidt een rustig leven in getijdengebieden die droogvallen, zoals de Waddenzee en in het deltagebied van Zeeland. Zijn enige natuurlijke vijanden zijn bepaalde soorten haaien en orka’s, die niet snel in Nederlandse wateren voorkomen. Daar komt bij dat het sinds 1970 in Nederland verboden is om op zeehonden te jagen. In Nederland komen twee soorten voor: de gewone zeehond en de grijze zeehond. De gewone zeehond heeft een ronde kop en een stompe snuit met neusgaten in een V-vorm. Zijn ogen zijn groot en hebben een donkere kleur. De grijze zeehond heeft een kegelvormige kop en grote, ronde neusgaten. Hij is groter dan de gewone zeehond.
Zo zie je ze in het wild
Zeehonden kun je het hele jaar door spotten. In het Noord-Hollandse Den Oever, aan het begin van de Afsluitdijk richting Friesland, kun je voor € 14 p.p. uitvaren om zeehonden te zien. Daarna kun je een wadloopwandeling maken naar het voormalige eiland Wieringen. Let op: het slib is hier hardnekkig,
2. De bever
Foto: iStock
In de jaren negentig zijn meerdere pogingen ondernomen om de bever, na een afwezigheid van 152 jaar, opnieuw te introduceren. Kleine beverpopulaties werden overgebracht uit Polen en Duitsland en weer vrijgelaten in Nederland. De inspanningen betaalden zich uit. Inmiddels gaat het hartstikke goed met de bever. De populatie in Nederland is in de afgelopen tien jaar gegroeid van duizend naar 3500. Het knaagdier komt vooral voor in Nationaal Park de Biesbosch, maar ook in de Gelderse Poort, Natuurpark Lelystad en bij de grens met Duitsland in Groningen en Drenthe. Je hebt een beetje geluk nodig als je er een wilt zien; de bevers zijn hoofdzakelijk ’s nachts actief. Toch is hun aanwezigheid alom merkbaar. Op plekken waar bevers leven kom je geheid vraat- en glijsporen, burchten en geschilde wilgentakken tegen.
Zo zie je ze in het wild
Van april t/m juni maak je de grootste kans. Huur een Canadese kano bij het Biesboschcentrum in Dordrecht en peddel de groene route. Onderweg moet je uitwijken voor beverdammen en - burchten. Kanohuur vanaf € 6 – 9, van 1 april t/m 31 oktober
3. De vos
Foto: communitylid Deerik
Vossen houden van beschutting en verschuilen zich dikwijls in de buurt van houtwallen. Erik Joosten, wildlife-ambassadeur voor Columbus, kwam oog in oog te staan met de dieren. ‘In de Amsterdamse Waterleidingduinen kun je heerlijk onthaasten in de natuur. Helemaal alleen bevond ik me tussen prachtige damherten en goed benaderbare vossen. De vos die je op de foto ziet, poseerde speciaal voor mij op een dam. De omgeving maakt het plaatje compleet.’
Zo zie je ze in het wild
Je kunt het hele jaar door vossen tegenkomen in de Amsterdamse Waterleidingduinen. In maart en april zie je wellicht ook jonge vosjes. Workshopleider Inge van der Wulp biedt fotografieworkshops aan in het duingebied met de nadruk op vossen, vanaf € 79 p.p. voor vier uur.
4. Het edelhert
Foto: iStock
Het edelhert is het grootste in het wild levende dier van Nederland. De mannetjes hebben een kolossaal gewei, indrukwekkende hals en trotse houding. In september is het bronstijd. Mannetjes verlaten dan hun roedel en gaan op zoek naar een vrouwtje. Middels luid geburl (gebrul) proberen ze hun concurrenten te imponeren. Het komt geregeld voor dat herten met elkaar in gevecht raken.
Zo zie je ze in het wild
Wil jij getuige zijn van dit natuurspektakel? Trek dan in september naar de Oostvaardersplassen in Flevoland of de Veluwe. Als je langs de Wildbaanweg in Nationaal Park De Hoge Veluwe staat kun je het burlen gemakkelijk aanschouwen. Wil jij de bronstige herten op magische wijze fotograferen? Stel jezelf dan rond zonsopkomst of -ondergang op in Observatiehut De Elsberg in Nationaal Park Veluwezoom.
Als je graag wat langer in de natuur wilt vertoeven, kun je overnachten in het Houten Zwijn, een knusse bungalow in de vorm van een zwijn. Het vakantiehuis beschikt over drie slaapkamers en is daardoor ideaal voor gezinnen. Omdat het terrein niet omheind is, stap je zo het Veluwse bos in. Maar wilde dieren kunnen ook de omgekeerde weg bewandelen. Als je mazzel hebt zie je de wilde zwijnen rond het huis scharrelen.
5. Het wilde zwijn
Foto: ANP
Wilde zwijnen kun je niet alleen op de Veluwe in Gelderland spotten, maar ook in de provincies Brabant en Limburg. Op de Veluwe heb je de grootste kans om ze tegen te komen. Ze leven in open bossen en zijn dol op modderpoelen. Hun reukvermogen is indrukwekkend. Als je niet oplet kunnen ze je al van een afstandje ruiken. Daarom is het belangrijk om ze tegen de windrichting in te naderen.
Zo zie je ze in het wild
Je vergroot je spotkansen door plaats te nemen in een observatiehut; vergeet je verrekijker niet! Ben jij een échte avonturier? Trek dan naar het Kootwijkerzand, de 'Sahara van Nederland', om in een terreinwagen van Teamtripper door uitgestrekte zandlandschappen te crossen en in een daktent te slapen. Je kunt hier op eigen houtje of met een wildlifegids op zoek gaan naar everzwijnen, dassen, vossen en edelherten. Sinds kort hoort daar ook de wolf bij. Op dit stukje Nederland krijg je écht de safarikriebels te pakken: qua beleving hoeft de Veluwe niet onder te doen voor beroemde, Afrikaanse wildparken.
De Columbus-redactie heeft een complete pagina met leuke tips, wandelingen en verhalen over bossen in Nederland en daarbuiten voor je samengesteld.
Wilde dieren in Nederland: eervolle vermeldingen
Natuurlijk is de Nederlandse natuur veel veelzijdiger dan deze Big Five alleen. Daarom vermelden we graag nog een aantal dieren die nét buiten de boot zijn gevallen.
De wolf
Foto: ANP
Na anderhalve eeuw afwezigheid keerde de wolf in 2015 op eigen houtje terug in ons land. Het gaat naar schatting om elf individuen. Als je de wolf op Nederlandse bodem wilt waarnemen heb je dus geduld en een flinke dosis doorzettingsvermogen nodig.
De oehoe
Foto: Edwin Giesbers
Met een spanwijdte van 188 centimeter is de oehoe, samen met de zeearend, de grootste vogel die in ons land voorkomt. De oehoe is relatief nieuw in Nederland – eind jaren negentig werd hij voor het eerst gespot in het Nederlandse luchtruim. Vooral in het zuidoosten van het land rondom Limburg komt het dier voor.
De Schotse Hooglander
Foto: ANP
Je hebt hem vast al eens gezien tijdens een wandeling door een nationaal park of heidegebied: de Schotse hooglander. Het runderras werd in 1986 geïntroduceerd en gedijt goed. Inmiddels telt Nederland zelfs méér Schotse hooglanders dan Schotland .
Op safari met een boswachter?
Als je geen ervaren dierenspotter bent, is het leuk om het Nederlandse wild te gaan spotten tijdens een safari met een boswachter van Staatsbosbeheer.
Nog meer reisinspiratie? Volg Columbus Travel op Facebook en/of Instagram en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
Wil jij ook ontsnappen aan de lockdown en op avontuur in eigen land? We geven je 101 tips!
