Deze vulkaan is bekend vanwege de grote uitbarsting op 18 mei 1980, de eerste sinds 123 jaar. Dit was de meest dodelijke en verwoestende vulkaanuitbarsting in de geschiedenis van de Verenigde Staten. Bij de uitbarsting kwamen 57 personen om het leven en raakten 200 huizen, 47 bruggen, 24 km spoorweg en 300 km weg vernield.
De uitbarsting werd voorafgegaan door een beving van 5,1 op de schaal van Richter waarbij de top van Mount Saint Helens instortte en de berg 400 m lager werd.
Een grote pyroclastische wolk (gloedwolk), met een temperatuur van rond de 500 graden Celsius, verwoestte alles op zijn weg naar beneden. Er ontstond een flinke krater (caldera). Tot in de wijde omtrek werden de bomen platgegooid en de omgeving werd "gezandstraald" over een oppervlak van ca. 600 km². Onbeschermde personen die door deze pyroclastische stroom werden overvallen, werden binnen enkele tellen levend gekookt.
Deze foto van bijna 30 jaar later laat zien hoe lang het herstel duurt voordat de natuur zich weer hersteld heeft.