Voel je nietig bij rommelende vulkanen, machtige gletsjers en een kolkende maalstroom. Ervaar de oerkracht van de natuur met deze twaalf indrukwekkende natuurverschijnselen, van uitbarstende geisers en actieve vulkanen tot krimpende gletsjers en bevroren watervallen. Dit zijn de meest spectaculaire plekken op aarde!
1. Geisers
Men neme een intense hittebron zoals magma vlak onder het aardoppervlak, een ondergronds stromende waterbron en een natuurlijk gevormd afwateringssysteem dat aan de nodige specificaties voldoet – een reservoir onder de aardkorst om het water te koken en een met silica beklede schoorsteen zodat het water nergens anders heen kan dan omhoog. Het resultaat is een geiser die op gezette tijden een ferme straal kokend water de lucht in spuit. In het geval van Strokkur, een populaire stop op de IJslandse Golden Circle, gebeurt dat om de zes tot tien minuten. Eerst begint de poel te borrelen, daarna gutst warm water in golfjes over de rand en tot slot verheft zich een turkooizen bel die in een twintig meter hoge straal omhoog spat. De driehonderd meter verderop gelegen buurgeiser spuit minder frequent, maar overal ter wereld danken soortgenoten hun naam aan deze Geysir – van de Vallei van de Geisers op het Russische schiereiland Kamtsjatka tot de Pōhutu-geyser die op het Noordereiland van Nieuw-Zeeland tot twintig keer per dag in actie komt. Ook de supervulkaan die onder Yellowstone National Park verscholen ligt, blijkt een prima hittebron. Het thermische gebied scoort een 8 op de vulkanische-explosiviteitsindex (VEI). Of dat hoog is? Wetenschappers kwalificeren de gevolgen van een uitbarsting als ‘mega-kolossaal’. Ook tussen erupties door – een periode die nu al 640.000 jaar duurt – is het zelden rustig in dit nationale park dat bekend staat om de vele warmwaterbronnen, fumarolen waar gloeiend hete gassen uit de aardkorst ontsnappen en een slordige vijfhonderd geisers.
2. Gletsjers
Als er ergens meer sneeuw valt dan er smelt, dan wordt de sneeuwlaag elk jaar een stukje dikker én zwaarder, waardoor de sneeuw in ijs verandert. In hooggebergtes en poolgebieden kan dit proces eeuwenlang doorgaan; zo ontstaan gletsjers. Door klimaatverandering dreigt een derde van alle gletsjers wereldwijd nog deze eeuw te verdwijnen. Van de gletsjers van Khumbu hoog in de Himalaya en de beroemde Perito Moreno in Patagonië tot Glacier National Park in de Verenigde Staten, dat in een eeuw tijd meer dan vijftig gletsjers verloor, overal staat het smeltwater bergbeklimmers, skiërs en natuurliefhebbers aan de lippen. Maar ook al is de situatie in Europa niet beter, toch kun je ook dichter bij huis nog imposante gletsjers bezoeken. Zoals de zestig kilometer lange Jostedalsbreen in Noorwegen en de Hintertuxer Gletscher in Oostenrijk, waar je 365 dagen per jaar kunt skiën en zelfs per opblaasbootje op het water in een tunnel van ijs kunt dobberen. Ook de 8,4 kilometer lange Pasterze in Karinthië – de langste gletsjer in Oostenrijk – zal het nog een tijdje volhouden. Wel wordt de wandelroute bij de Pasterze geregeld aangepast, omdat ook deze gletsjer krimpt.
3. Vulkanen
Vier actieve vulkanen telt Italië. De Vesuvius bij Napels en de vulkaan op het eilandje Vulcano houden zich al een tijd koest; de Etna op Sicilië en Stromboli, op het gelijknamige Eolische eiland, barstten het afgelopen jaar wél uit. Op Stromboli lijken de eilandbewoners niet onder de indruk van de rook en het constante gerommel. Wie durft kan de vuurspuwende berg onder begeleiding van een gids beklimmen. Je wandelt kort voor zonsondergang naar een observatiepunt met uitzicht op de krater – momenteel wegens veiligheidsvoorschriften op een hoogte van maximaal vierhonderd meter. Andere actieve vulkanen om te beklimmen: Mount Bromo (Indonesië), Masaya (Nicaragua) en Piton de la Fournaise (Réunion).
4. Eb en vloed
In de Waddenzee zorgen het tij en de wind voor een biologische achtbaan waarvoor zo’n vijfduizend dier- en plantsoorten in de rij staan. ’s Werelds grootste aaneengesloten systeem van getijdengeulen, zeegrasweiden, mosselbanken en zoutmoerassen is een dynamisch landschap dat geen moment hetzelfde blijft. Het is ook de enige zee die droogvalt bij laag water. Op pad gaan met een historisch zeilschip en stranden op de zeebodem is een avontuur. Op de zandplaat Richel vlakbij Vlieland kun je alleen met je eigen boot of een schipper komen. Op een Wadwachterspost – een soort huisje op pontons waar vogeltellers twee weken aan een stuk bivakkeren – en duizenden scholeksters, kanoetstrandlopers en bontbekplevieren na heb je het eiland voor jezelf. Zodra het water zakt hoef je alleen te wachten of een frisse duik te nemen; daarna geniet je urenlang van de zon en de rust, tot het schip bij vloed weer loskomt van de zeebodem. Andere plaatsen waar je over de zeebodem loopt: Mont Saint-Michel (Frankrijk), Lindisfarne (Verenigd Koninkrijk) en Jindo Miracle Sea Road (Zuid-Korea).
5. Blowholes
Blowholes, blaasgaten of marine geisers zijn zeegrotten die door een verticale schacht met het oppervlak verbonden zijn. Op onstuimige dagen dringen de Atlantische golven aan de Asturische kust met zoveel kracht de grotten in, dat er bij de Bufones de Pría torenhoge fonteinen van oceaanwater omhoog spuiten. De winter is de beste tijd om dit natuurgeweld in volle glorie te aanschouwen. Andere blowholes die je omver blazen: Watamula Blowhole (Curaçao), Kiama Blowhole (Australië) en Alofaaga Blowholes (Samoa).
6. Moddervulkanen
In de buurt van Buzău in de zuidoostelijke uitlopers van de Karpaten ligt een merkwaardig maanlandschap. Overal hoor je het gepruttel, gebubbel en gesis van moddervulkanen. Modderstromen druipen uit kraters, hete lucht ontsnapt uit scheuren in de aarde en enorme bellen borrelen er met onregelmatige tussenpozen op uit warme modderpoelen. Tijdens een roadtrip door Roemenië vormen de moddervulkanen een mooie tussenstop onderweg van Transsylvanië naar de Donaudelta. Boek een reis via Better Places. Andere moddervulkanen: Gobustan (Azerbeidzjan), Kertsj (Oekraïne), Hingol National Park (Pakistan).
7. Watervallen
Sommige watervallen zijn hoog of breed, weer andere dansen in speelse sprongen naar beneden of zijn bijzonder fraai gelegen. De Plitvicemeren in Kroatië vormen een sprookjeslandschap van smaragdgroene en azuurblauwe meren in een weelderig groen landschap met bruisend witte watervallen. In Guyana is het vooral de tocht naar de in ondoordringbaar regenwoud verscholen Kaieteur Falls die bijblijft. En op de grens van Zambia en Zimbabwe maken de ruim anderhalve kilometer brede Victoria Falls indruk met hun onvoorstelbare watermassa. Maar er is geen enkele waterval zoals de Horsetail Fall in Yosemite National Park (Californië). Van half tot eind februari verandert de waterval in een … vuurval! Zo’n tien minuten lang, vlak voor zonsondergang, is de hoek waaronder het zonlicht op het water valt precies goed. Dan lijkt het of er gesmolten goud van de bergrichel stroomt. Wie het Yosemite National Park en de Firefall in het weekend wil bezoeken moet een plaatsje reserveren.
8. De maalstroom
Een allesverslindende draaikolk die schepen met bemanning en al de diepte in sleurt: zo beschreef Edgar Allen Poe het in Een afdaling in de maalstroom. Fictie, maar de maalstroom die de hersenen van Poe aan het draaien bracht bestaat echt. Draaikolken ontstaan meestal in nauwe zeestraten, op plekken waar eb en vloed veel water doorheen persen. Maar de Moskstraumen bij het zuidelijkste puntje van de Noorse Lofoten ontstaat midden op zee. Durfals kunnen de kracht van de maalstroom ervaren op een RIB-boot. De kans op walvissen en orka’s is groter dan de kans dat je het droog houdt. Andere maalstromen en draaikolken: Corryvreckan (Verenigd Koninkrijk), Old Sow (Canada) en Naruto Whirlpools (Japan).
9. Stollende lava
Zonder vulkanen geen Hawaï. De acht eilanden van de archipel worden gevormd door vijftien vulkanen, waarvan er zes actief zijn. De Kīlauea op het grootste eiland is zelfs een van de meest actieve vulkanen op aarde. Uitbarstingen kunnen maandenlang duren. Zodra de lavastroom in aanraking komt met het oceaanwater begint de lava te stollen. In de avond lichten de stoomwolken op door de oranje lava. Ook de lavastroom zelf is in de avondschemering het mooist, van dichtbij, maar dan wacht je op de terugweg een verraderlijke tocht over grillige lavavelden in het duister. Veiliger is om het schouwspel vanaf het water bij te wonen met een bootexcursie. Op Hawaii Volcanoes National Park lees je of er op dit moment vulkaanuitbarstingen plaatsvinden. Andere plaatsen waar lava in zee stroomt zijn moeilijk te voorspellen. Bovendien kunnen er giftige gassen vrijkomen, zoals tijdens de vulkaanuitbarsting op de Canarische Eilanden in 2021.
10. Brandend water (en meer)
In Azerbeidzjan kijk je geregeld alsof je water ziet branden. Het zelfbenoemde ‘Land van Vuur’ heeft de vuurtempel Ateşgah bij Bakoe, waar zoroastrische vuurrituelen plaatsvonden, en een eeuwig brandende berghelling, Yanar Dag. Maar het meest bizar is een op het eerste gezicht doodnormale bron in het dorp Archivan, vlakbij de grens met Iran. Yanar Bulaq bevat een hoge concentratie methaan, waardoor er vlammen over het opborrelende water dansen zodra je er een lucifer bij houdt. Ateşgah en Yanar Dag zijn eenvoudig te bereiken vanuit hoofdstad Bakoe; in het zuiden van het land en bij het brandende bronwater zul je waarschijnlijk de enige toerist zijn. Boek een reis via Blinireizen. Andere plaatsen waar je water ziet branden: Kochkor (Kirgizië), Kalmukkië (Rusland) en Kheit (Zuid-Ossetië). Beter bereikbaar zijn de dansende vlammen tussen de rotsen van Yanartaş, in de buurt van Antalya (Turkije).
11. Muterende meren
De Ethiopische Danakildepressie wordt ook wel de ‘Poort naar de hel’ genoemd. Niet onbegrijpelijk, gezien de zwavelhoudende warmwaterbronnen en kryptonietgroene zuurpoelen. Giftige gassen en extreme hitte – op zomerdagen is 50°C niet ongewoon – maken het grensgebied met Eritrea een van de onherbergzaamste stukjes van onze planeet. De thermische activiteit zorgt ervoor dat het landschap constant verandert. Naast kwalijke geurtjes en onaangename temperaturen staan je tijdens een bezoek aan de Danakildepressie een trekking en een kampeernacht bij een vulkaanmeer te wachten. Boek een reis via Pangea Travel. Meer malle meren: het elke zomer verkleurende en opdrogende Spotted Lake (Canada), het meer in de Irazúvulkaan dat jadegroen kleurt door mineralen na een uitbarsting (Costa Rica) en het bij tijd en wijle dodelijke Lake Nyos (Kameroen).
12. Bevroren watervallen
In de zomer is de indrukwekkende stroom water niets om je neus voor op te halen, maar bij barre koude biedt de Peričnik-waterval in het Sloveense Nationaal Park Triglav pas echt een betoverende aanblik. Een gordijn van duizenden ijspegels siert dan de rotswanden. Vanaf berghut Koča pri Peričniku wandel je in een kwartier naar de waterval.
Volg Columbus Travel op Facebook, Instagram, Spotify en/of YouTube en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.
